Khi làm thùng loa gỗ, chất lượng khéo léo và độ chính xác trong các mối ghép đóng vai trò rất quan trọng đối với âm thanh và độ bền. Trong bài viết này, Loa Đại Việt xin chia sẻ về các kiểu mộng ghép thùng loa phổ biến nhất hiện nay, cùng ưu – nhược điểm kỹ thuật để giúc anh em DIY và thợ mộc có cái nhìn chính xác khi thiết kế.
Mộng ghép là gì?
Mộng ghép (joinery) trong đồ gỗ là cách để hai tấm vật liệu gỗ liên kết với nhau, vừa đảm bảo tính cứng chắc, vừa đạt tính thẩm mỹ hoặc âm học. Trong loa, mộng ghép càng chắc, càng khít, thì thợ đáng tin cậy cho một thùng loa không bị rò rỉ âm thanh hay rò khí.
1. Mộng đan răng (finger joint)
Ưu điểm:
- Chắc chắn, dàn đều lực
- Tăng diện tích dán keo => liên kết vững
- Thích hợp cho sản xuất CNC hàng loạt
Nhược điểm:
- Yêu cầu máy CNC chính xác cao
- Nếu thiết kế không khít, dễ bị rỉ âm
2. Mộng ghép ngàm (dado joint)
Ưu điểm:
- Ghép nhanh, dễ thi công
- Cho phép canh chỉnh độ sâu ngàm, tự do thiết kế
- Thích hợp với thùng loa DIY
Nhược điểm:
- Không đẹp về thẩm mỹ nếu để lộ
- Cánh gỗ mỏng dễ bị rạn nếu lực phân bố không đều
3. Mộng xiên 45° (mitre joint)
Ưu điểm:
- Thẩm mỹ cao, giấu mối ghép
- Phợ hợp cho thùng loa cao cấp
Nhược điểm:
- Dễ bong keo nếu dùng sai keo
- Yêu cầu ke CNC rất chính xác
4. Mộng rãnh + lưỡi (tongue & groove)
Ưu điểm:
- Liên kết rất chắc chắn, kháng xoắn và nứt
- Tăng tính cố định cho loa cỡ lớn
Nhược điểm:
- Cần máy chỉnh rãnh tốt, dễ bị hở
- Tốn nhiều thời gian thi công
5. Mộng chân nhện (butt joint)
Ưu điểm:
- Thi công nhanh, phụ hợp cho thử nghiệm
- Dễ gia cố thêm đinh, vít, ke
Nhược điểm:
- Yếu nhất trong các loại, dễ bị bung
- Âm thanh dễ bị rỉ do mối ghép hở
Kết luận: Lựa chọn mộng theo mục đích
Không có kiểu mộng nào tốt nhất tuyệt đối, mà chỉ có kiểu phù hợp với mục đích, tay nghề, thiết bị và phong cách loa:
- DIY thì đan răng, dado hoặc butt joint gia cố
- Loa cao cấp thì mitre joint, lưỡi rãnh, finger
- Ưu tiên mối ghép phẳng, khít, vững, không rỉ âm
Tại Loa Đại Việt, các thợ mộc sử dụng CNC cao cấp để đan răng đều, chuẩn, đã qua kiểm mọn âm và cường lực thực tế. Bạn có thể yên tâm khi đặt loa, hoặc nhờ vẽ bản vẽ CNC để tự làm.